Zasady prawidłowej klasyfikacji, magazynowania oraz transportu wewnątrz placówki odpadów medycznych zostały w sposób szczegółowy określone w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 5 października 2017 roku w sprawie szczegółowego sposobu postępowania z odpadami medycznymi (2). Znajdziemy w nim również podział na trzy grupy, uwzględniający ich właściwości. Zaliczamy do nich poszczególne kody odpadów medycznych:
a) zakaźne (18 01 02*, 18 01 03*, 18 01 80* i 18 01 82*);
b) niebezpieczne, inne niż zakaźne (18 01 06*, 18 01 08*, 18 01 10*);
c) inne niż niebezpieczne (18 01 01, 18 01 04, 18 01 07, 18 01 09, 18 01 81).
Najczęściej występującymi odpadami medycznymi w gabinetach, przychodniach, szpitalach, salonach kosmetycznych itd. będą odpady o kodzie 18 01 03* oraz 18 01 04. W praktyce bardzo często bywa, że z powodu na przykład braku czasu czy chęci, niewielkiej ilości miejsca na ich magazynowanie, wszystkie powstające odpady będziemy zaliczać do 18 01 03*, które są odpadami zakaźnymi (są zanieczyszczone ludzkim materiałem biologicznym, potencjalnie mogącym zawierać drobnoustroje chorobotwórcze wywołującym choroby u ludzi i zwierząt). Jest to błąd, gdyż duża część z nich mogłaby zostać zakwalifikowana do 18 01 04. I tu pojawia się pytanie? W jaki sposób kwalifikować takie odpady? Czy z racji, że nie są to odpady ani zakaźne ani niebezpieczne możemy zaliczyć je również do komunalnych? Odpowiedź znajdziecie poniżej.
Odpady o kodzie 18 01 04 zgodnie z zapisami katalogu odpadów (1) obejmują inne odpady niż wymienione w 18 01 03 (np. opatrunki z materiału lub gipsu, pościel, ubrania jednorazowe, pieluchy). W praktyce do tej grupy można zaliczyć odpady nie zanieczyszczone krwią i płynami ustrojowymi pacjenta, czyli:
• środki ochrony indywidualnej (fartuchy, maski, rękawiczki),
• podkłady,
• zagłówki fotela itp.
Odpady tego typu powinny zostać zbierane do pojemników lub worków jednorazowego użycia lub do pojemników wielorazowego użycia, w kolorze innym niż czerwony i żółty, na przykład niebieski, czarny. Wymienia się je tak często jak pozwalają na to na to warunki przechowywania oraz właściwości odpadów medycznych, nie rzadziej niż co 72 godziny. Pojemniki i worki zapełnia się co najwyżej 2/3 ich objętości. Prawidłowa segregacja odpadów zakaźnych od tych nie niebezpiecznych (czyli 18 01 03* od 18 01 04) nabiera zatem istotnego znaczenia w kontekście ich wstępnego magazynowania. Zgodnie bowiem z §8 ust. 3 rozporządzenia (2) odpady o kodzie 18 01 04 mogą być magazynowane tak długo, jak pozwalają na to ich właściwości, jednak nie dłużnej niż 30 dni. W ich przypadku nie ma wyznaczników temperaturowych, co oznacza, że przechowywanie ich przez okres 30 dni nie musi odbywać się w określonych temperaturach, tak jak to jest w przypadku odpadu 18 03 01*. Klienci bardzo często skarżą się na brak miejsca w niewielkich lodówkach. Prawidłowa klasyfikacja odpadów w gabinecie mogłaby rozwiązać ten problem.
W praktyce, bardzo często bywa że odpady nie niebezpieczne, które powstają w związku z wykonywaniem działalności, kwalifikowane zostają do odpadów komunalnych. W kwestii prawnej jest to błąd, bowiem zgodnie z definicją (3) odpady komunalne to odpady powstające w gospodarstwach domowych, z wyłączeniem pojazdów wycofanych z eksploatacji, a także odpady niezawierające odpadów niebezpiecznych pochodzące od innych wytwórców odpadów, które ze względu na swój charakter lub skład są podobne do odpadów powstających w gospodarstwach domowych…I o ile ich charakter odpadów nie niebezpiecznych (18 01 04) powstających w gabinetach jest podobny do tych powstających w naszych domach, to tyle ich ilość jest nieporównywanie większa w miejscu pracy niż w domu. W kwestii praktycznej w większości przypadków są one z zakwalifikowane i wrzucane do śmieci komunalnych. Powód? Cena. Wywóz odpadów medycznych jest o wiele droższy od wywozu odpadów komunalnych, z tego też powodu wrzucamy je do śmieci komunalnych.
Źródła:
1. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 grudnia 2014 r. w sprawie katalogu odpadów
(Dz. U. 2014 poz. 1923)
2. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 5 października 2017 r. w sprawie szczegółowego
sposobu postępowania z odpadami medycznymi (Dz. U. 2017 poz. 1975)
3. Ustawa z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach z późn. zm. (Dz. U. 2019 poz. 701)
Artykuł przygotowała:
Kamila Kłos – pracownik firmy Palmedica
Przywłaszczenie, rozpowszechnianie bez podania nazwiska autora, kopiowanie tekstu podlega karze zgodnie z Ustawą z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych
