ODPADY W POLSCE – DANE STATYSTYCZNE

W 2015 roku w Polsce wytworzono łącznie 142 mln ton odpadów, z czego 8 % (11 mln ton) stanowiły odpady komunalne, a 92 %, czyli około 131 mln ton – odpady inne niż komunalne. Głównym źródłem tych ostatnich, podobnie jak w latach poprzednich jest górnictwo i wydobywanie, które stanowi ok. 53 % odpadów ogółem.
Odpady komunalne są to odpady wytwarzane w gospodarstwach domowych oraz odpady wytwarzane w handlu detalicznym, przedsiębiorstwach, budynkach biurowych i instytucjach edukacyjnych oraz opieki medycznej i administracji publicznej, o charakterze i składzie podobnym do odpadów wytwarzanych w gospodarstwach domowych. Ich ilość w 2015 roku zwiększyła się  o 5 % w stosunku do roku ubiegłego i wyniosła 10,9 mln ton. Oznacza to jednocześnie zwiększenie ilości wytworzonych odpadów komunalnych przypadających na jednego mieszkańca naszego kraju z 268 kg w 2014 roku do 282 kg w 2015 roku. Jest to jednak jeden z najniższych wskaźników wśród krajów europejskich. Dla porównania najwięcej odpadów komunalnych przypadających na 1 mieszkańca wytworzyły Dania 758 kg, Niemcy 618 kg, Cypr 617 kg oraz Luksemburg 616 kg. Średnia ilość tych odpadów przypadających na 1 mieszkańca Unii Europejskiej wyniosła 474 kg.

Składowanie wciąż na pierwszym miejscu.

Z danych przedstawionych przez GUS wynika, że podstawowym sposobem postępowania z odpadami komunalnymi w 2015 roku było składowanie. W Polsce w ten sposób unieszkodliwiono 44 % ogólnej ich ilości, dla porównania w Unii Europejskiej zdeponowano  na składowiskach 28 %. Kolejne miejsce zajmuje recykling – 26 % (UE 28 %), termicznie unieszkodliwiono w spalarniach tylko 13 %, w Unii 27 %, zaś biologiczne przetwarzanie stanowi po 16 % ogólnej ilości odpadów komunalnych.
W Europie funkcjonuje ponad 470 spalarni odpadów komunalnych. W Polsce na chwilę obecną działa 6 spalarni odpadów komunalnych: w Warszawie, Bydgoszczy, Białymstoku, Koninie, Kielcach i Poznaniu. Trwają ostatnie prace nad budową spalarni odpadów w Szczecinie. W 2016 roku podpisano kontrakt na budowę spalarni w Rzeszowie. Uruchomianie nowych  instalacji, nieco przybliży Polskę do bardziej rozwiniętych krajów UE, w których spalane jest od 20 % (Wielka Brytania, Portugalia, Włochy), aż do ponad 50 % odpadów komunalnych (Dania, Szwecja).

Recykling odpadów

Krajowy plan gospodarki odpadami, w którym uwzględnia się przejście na model gospodarki o obiegu zamkniętym, wskazuje, że do 2030 roku recykling odpadów komunalnych powinien wynieść 65 %, natomiast odpadów opakowaniowych do 75 %. Powinna także nastąpić redukcja składowania odpadów na składowiskach w 2030 roku  do maksymalnie 10 %.

W 2015 roku, podobnie jak rok wcześniej nie udało uzyskać określonego dla Polski 40 % poziomu zbierania zużytych baterii i akumulatorów przenośnych. Uzyskany poziom wyniósł 38 %. W latach 2010 – 2013 Polska spełniała wymogi w tym zakresie. Ustawa z dnia 24 kwietnia 2009 roku o bateriach i akumulatorach wprowadza roczne poziomy zbierania zużytych baterii przenośnych i zużytych akumulatorów (art. 33 ust. 2). Zgodnie z Rrozporządzeniem ministra środowiska z 3 grudnia 2009 roku (Dz.U. 2009 nr 215 poz. 1671) poziom zbierania zużytych baterii przenośnych i zużytych akumulatorów przenośnych ma wynieść 45 % w 2016 roku i kolejnych latach (w art. 1, ppkt. 7 ).
W 2015 r. łącznie zebrano w Polsce 199 mln ton zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego, w tym 95 % pochodziło z gospodarstw domowych (190 mln ton). W przeliczeniu na 1 mieszkańca zebrano ponad 5 kg zużytego sprzętu, tym samym Polska osiągnęła wymagany przez Komisję Europejską poziom zbiórki sprzętu  – 4 kg na mieszkańca.
Wzrasta również ilość wytworzonych odpadów medycznych i weterynaryjnych. Różne źródła podają skrajnie różne ich ilości. Według KPGO w 2013 roku ich ilość wyniosła około 44,6 tys. Mg, co daje wzrost o prawie 26 % w stosunku do roku 2008. Przez ostatnie kilka lat zmniejszyła się w Polsce ilość instalacji mogących przyjmować do termicznego unieszkodliwienia odpady medyczne i weterynaryjne. Stan na 2013 rok to 29 spalarni tego typu o mocy przerobowej 59009,50 Mg/rok.
ŻRÓDŁA:

1. Ochrona środowiska 2016. Informacje i opracowania statystyczne Głównego Urzędu Statystycznego
2. Ustawa z dnia 24 kwietnia 2009 r. o bateriach i akumulatorach (Dz.U. 2009 nr 79 poz. 666)
3. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 3 grudnia 2009 r. w sprawie rocznych poziomów zbierania zużytych baterii przenośnych i zużytych akumulatorów przenośnych (Dz.U. 2009 nr 215 poz. 1671)
4. Krajowy Plan Gospodarki Odpadami 2016
5. http://www.cire.pl/pliki/2/13888artgrzegorzwielosinski.pdf